Niet veel mensen zijn er meer die Anne Frank hebben gekend. Die nog weten hoe zij, als jong meisje, lekker buiten speelde en plezier had op school. Totdat de nazi’s haar dat geluk afnamen. Toch mag niemand vergeten wat kinderen zoals Anne is aangedaan. Om die reden kun je hier lezen wat sommigen, na de oorlog, over “toen” hebben verteld.
Om ervoor te zorgen dat haar vriendin toch een beetje levend blijft, en wat haar is aangedaan niet wordt vergeten, reist Hannah Goslar de hele wereld rond. Daar voert zij gesprekken met mensen die iets over Anne willen weten, bezoekt ze scholen en vertelt dan over het meisje dat haar lang geleden in de armen sloot en eigenlijk nooit meer heeft losgelaten.
Nooit had zij er bij stilgestaan hoeveel joodse leerlingen ze in haar klas had. Voor de juf was ieder kind gelijk. Van welke komaf je was of welk geloof je had, maakte niets uit. Toch moest Hendrika Kuperus (hier op een foto uit 1963) toezien hoe de nazi’s dat verschil wél maakten en alle joden van haar school stuurden. Ook Anne Frank mocht niet meer terugkomen.
Edmond Silverberg en Anne Frank. Of er tussen de twee meer had kunnen groeien dan de vriendschap, die zij met elkaar sloten, zullen we nooit weten. Nog maar kort kenden ze elkaar, toen Anne moest onderduiken. Net zo plotseling als dat ze in zijn leven kwam, verdween Edmond's vriendinnetje er weer uit. Toch staat de tijd, die hij met haar optrok, nog in zijn geheugen gegrift.
Niemand weet hoe Anne Frank, op die vroege ochtend van 6 juli 1942, afscheid heeft genomen van haar kat Moortje. Maar dat ze aan het dier verknocht was, is zeker. Toch begreep ook zij dat het katje niet mee kon naar de plek waar ze met haar familie ging onderduiken. Gelukkig werd het beestje opgevangen door een gezin waarvan de jongste dochter, Toosje genaamd, zich dat jaren later nog goed herinnerde.
Bevriend is zij geweest met Anne's zusje. Toch gaat ze liever niet meer terug naar de buurt waarin zij samen opgroeiden. Omdat bijna iedere plek, die daar is te vinden, Hilde Jacobsthal doet denken aan toen; aan de dagen dat joodse mensen zoals zij er gelukkig waren en hoe die tijd voorbij ging.
Spelend op het Merwedeplein maakte zij kennis met een ander joods meisje dat zichzelf netjes als Anne voorstelde. Vanaf die dag kwam de toen 11-jarige Eva Geiringer regelmatig bij haar over de vloer, hoewel beide kinderen in doen en laten niet veel op elkaar leken. Toch bewaart zij nog steeds goede herinneringen aan degene die later zelfs haar stiefzusje werd.
Of ze elkaar hebben gekend of niet, vele jaren woonden ze zowat zij aan zij: Anne Frank en Merel Laseur. De één, op de vlucht voor de nazi’s, terechtgekomen op het Merwedeplein en de ander hier geboren als dochter van wat later een bekende actrice zou worden. Als ze buiten speelden deden ze dezelfde spelletjes. Maar de oorlog veranderde alles.