"Iedereen moet weten wat er met Anne is gebeurd"
- Hendrika Kuperus -
Over haar lagere school heeft Anne Frank niet veel geschreven.
Maar dat zij er gelukkig was, is wel duidelijk. Toen in 1941 de laatste schooldag aanbrak, vond zij dat best moeilijk.
Anne had zelfs gehuild toen ze afscheid nam van haar juf. Liefst had die haar leerlinge nog een jaartje bij zich gehouden.
Omdat zij wat moeite had met rekenen, kon ze beter nog even op school blijven.
Dat zou goed gaan, want ze was toch "één van de jongsten in de klas", zou Anne 's juf later zeggen; "En ze was nogal teer.
Een tijd lang was ze ziek geweest."
Maar Anne mocht niet blijven. Omdat zij joods was, vonden de nazi's -die het toen voor het zeggen hadden-
dat zij naar een school moest waarop alleen joden zaten.
Ook de andere kinderen, die op de 6e Montessorischool zaten en joods waren, moesten vertrekken.
Anne's juf en haar collega's bleven verbijsterd achter. Nooit hadden zij zich afgevraagd hoeveel joodse leerlingen zij hadden.
Voor hen was ieder kind gelijk. Van welke komaf je was of welk geloof je had, maakte niets uit.
Een meisje als Anne Frank was niet meer of minder dan haar andere klasgenootjes.
Na de oorlog omschrijft haar juf haar dan ook als "niet opvallend" en als er wordt gevraagd of ze altijd al goed kon schrijven,
antwoordt Hendrika Kuperus:
"Ach, dat kan ik niet zeggen. Ze maakte leuke opstellen, maar er waren er meer die dat konden, beter zelfs.
Ik weet wel dat ze lezen heerlijk vond, en toneel, ja, toneel vond ze zalig."
Anne’s klas in 1934
In 1934 was Anne als kleuter op de 6e Montessorischool gekomen. Die lag niet ver van de plek waar zij woonde.
Voordat ze er op de fiets naar toe ging, liep Anne het korte stukje naar de Niersstraat.
Af en toe huppelde ze mee met één van haar leerkrachten die dezelfde route aflegde.
Dan vertelde ze hem over de verhaaltjes en gedichten die zij met haar vader had verzonnen als ze samen een ommetje door de buurt maakten.
Vooral in het begin bleef Anne wel eens thuis. Ging niet naar school, omdat zij zich niet lekker voelde.
Haar gezondheid was nogal broos, weten degenen die haar in die dagen meemaakten. "Ze kreeg eerst de mazelen", vertelt juffrouw Kuperus;
"En daarna sukkelde ze met haar hart (...) Maar ze knapte er aardig van op, en tijdens de laatste jaren die ze bij ons was, ging het goed met haar."
In 1940 kwam Anne Frank terecht in klas 6B. Daar werd Hendrika Kuperus, die ook directrice van de school was, haar juf.
Van het meisje, dat niet anders was dan haar leeftijdsgenootjes, kan zij zich nog meer herinneren. Dat ze veel vriendinnen had bijvoorbeeld.
"Het was een prettig meisje in de omgang. Introvert, naar binnen gekeerd, was ze beslist niet.
Ze had een grote vorm van teamgeest, en vond het heerlijk om in groepjes te werken."
“Een prettig meisje in de omgang”
"We gingen aan toneel doen. De kinderen schreven een stuk in de ene les, en in de volgende voerden ze dat op.
Anne was dan in haar element (...) Omdat ze niet verlegen was en ervan hield om mensen na te doen, kreeg ze altijd een grote rol in het stuk.
Vergeleken met haar klasgenootjes was ze nogal klein, maar als ze dan de koningin of prinses speelde, leek ze opeens een stukje groter dan de rest.
Dat was vreemd om te zien."
Terwijl Anne de sterren van de hemel speelde, wist zij niet wat de nazi's van plan waren met joodse kinderen zoals zij.
Geen idee had zij ervan dat die in begin 1941 aan alle openbare scholen in Amsterdam vroegen hoeveel joden daar les kregen.
Nadat die geteld waren, eisten zij dat de jongelui na de zomervakantie van school zouden vertrekken. Zij moesten naar scholen waarop alleen joden zaten.
Later mochten zij ook niet meer omgaan met mensen die niet-joods waren. Of thuis bij hen over de vloer komen.
Ook Anne's juf merkte dat zij steeds verder verwijderd raakte van de joodse kinderen die bij haar op school hadden gezeten.
Eerst zag ze Anne nog wel eens. "Maar opeens moesten die joodse kinderen een gele ster dragen. En toen zagen we ze helemaal niet meer.”